انتخاب تأمین‌کنندگان پایدار در زنجیره‌تأمین صنایع لبنی با استفاده از روش ترکیبی دیمتل فازی و ویکور فازی؛ مطالعه موردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران

2 دانشیار گروه مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران

3 استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران

چکیده

در دنیای امروز با توسعه سیستم­های اطلاعاتی، افزایش آگاهی­های اجتماعی، گوناگونی در تقاضای مشتریان و محیط رقابتی موجب تمرکز بیشتر شرکت­ها بر روی مدیریت زنجیره‌تأمین شده است. با افزایش مسائل زیست­محیطی مانند تغییرات آب­وهوایی و انتشار گازهای گلخانه­ای از یک طرف و مسائل اجتماعی نظیر عدم توجه به حقوق ذینفعان در صنایع از طرف دیگر سبب شده است که شرکت­ها علاوه­بر درنظر گرفتن سودآوری زنجیره‌تأمین، اهداف زیست­محیطی و اجتماعی را نیز درنظر بگیرند. از این‌رو مفهوم زنجیره­های تأمین پایدار معرفی شده است که به‌دنبال بهینه­­کردن زنجیره‌تأمین در هر سه شاخص اقتصادی، اجتماعی و زیست­محیطی است. در این تحقیق به ارزیابی و انتخاب تأمین­کنندگان پایدار در شرکت تولید محصولات لبنی شادشیر پرداخته شده است. برای این منظور، ابتدا معیارهای پایداری زنجیره‌تأمین با استفاده از مطالعه تحقیقات پیشین شناسایی شدند و درادامه از تیم تصمیم‌گیری درخواست شد تا میزان اهمیت و مرتبط بودن هریک از معیارها را نسبت به یکدیگر تعیین کنند. برای تعیین وزن معیارها از روش دیمتل فازی استفاده شد و با استفاده از روش ویکور فازی، تأمین­کنندگان مورد ارزیابی و رتبه­بندی قرار گرفتند؛ درنهایت تحلیل حساسیت بر روی پارامترهای مهم مسأله انجام شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می­دهد که معیارهای اقتصادی و اجتماعی دارای تأثیرگذاری بیشتری در انتخاب تأمین‌کنندگان در این زنجیره‌تأمین هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Sustainable supplier selection in dairy company by fuzzy DEMATEL and fuzzy VIKOR approach; Case study

نویسندگان [English]

  • Sahar Aqabarai-Kazemi 1
  • Ebrahim Asadi-Gangraj 2
  • Ali Divsalar 3
1 MA. student, Babol Noshirvani University of Technology, Babol, Iran
2 Associate Professor, Babol Noshirvani University of Technology, Babol, Ira
3 Assistant Professor, Babol Noshirvani University of Technology, Babol, Iran
چکیده [English]

Today, the diversity of customer orders, development of management information systems, competition in the global environment, and expanding public awareness have led companies to focus on supply chain management. In addition to economic considerations, environmental issues such as climate change and greenhouse gas emissions, as well as social concerns such as workers' and employees' rights, have become important aspects of supply chain management. Sustainable supply chains aim to optimize supply chain management in three different areas: economic, social, and environmental. This research focuses on the sustainable evaluation and selection of suppliers in Shadshir dairy company. First, suitable criteria were identified through a comprehensive literature review. Second, the decision team was asked to determine the importance and relevance of each criterion. Fuzzy DEMATEL was applied to determine the weights of the criteria, and fuzzy VIKOR was used to evaluate suppliers. Finally, a sensitivity analysis was conducted on some important parameters. The results show that the economic and environmental criteria are the most important aspects of the supplier selection problem.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable Supplier Selection
  • Dairy Company
  • Fuzzy DEMATEL
  • Fuzzy VIKOR
  • Govindan, K., Khodaverdi, R. and Jafarian, A. (2013) “A fuzzy multi criteria approach for measuring sustainability performance of a supplier based on triple bottom line approach” Journal of cleaner production, vol. 47: 345–354.
  • م. نوری، ع. محمدی و م. س. جبل عاملی، "طراحی یک زنجیره‌تأمین پایدار با درنظر گرفتن عدم قطعیت در ریسک مربوط به تأمین‌کنندگان" نشـریه پـژوهـش‌های مهنـدسـی صنــایع در سیستـم‌هـای تولیــد. سال 7، شماره 14، 1398، صفحـــه 107-125.
  • ع. اردوان، ا عالم تبریز، م. ربیعه، م. زندیه، "انتخاب تأمین‌کنندگان پایدار با رویکرد تئوری خاکستری: مورد مطالعه صنعت فولاد" نشـریه پـژوهـش‌های مهنـدسـی صنــایع در سیستـم‌هـای تولیــد. سال 6، شماره 13، 1397 ،صفحـــه 165-177.
  • س. م. ‫حسینی‫ و ن. شیخی، “تبیین نقش راهبردی عملیات مدیریت زنجیره‌تأمین در بهبود عملکرد شرکت: مطالعه صنعت مواد غذایی ایران،” فصلنامه مدیریت راهبردی، دوره 3، شماره 10، 1391، ص­ص60-.
  • Luthra, S. , Govindan, K., Kannan, D., Mangla, S.K. and Garg, C.P. (2016). “An integrated framework for sustainable supplier selection and evaluation in supply chains,” Journal of Cleaner Production, 140: 1686–1698.
  • Awasthi, A., Govindan, K. and Gold, S. (2017). “Multi-tier sustainable global supplier selection using a fuzzy AHP-VIKOR based approach” International Journal of Production Economic, 195:106–117.
  • Goren, H.G. (2018). “A Decision Framework for Sustainable Supplier Selection and Order Allocation with Lost Sales” Journal of Cleaner Production, 183:1156–1169.
  • Govindan, K., Mina, H., Esmaeili, A. and Gholami-zanjani, S.M. (2019). “An Integrated Hybrid Approach for Designing a Green Closed-loop Supply Chain Network under Uncertainty,” Journal of Cleaner Production, 24:115–135.
  • Sahebjamnia, N., (2020), Resilient supplier selection and order allocation under uncertainty. Scientia Iranica, 27(1), 411-426.
  • Tong, L.Z., Wang, J. and P. Zhongmin, (2022). “Sustainable supplier selection for SMEs based on an extended PROMETHEE II aproach” Journal of Cleaner Production, 330: 129830.
  • Wu, J., Jin, Y., Zhou, M., Cao, M., Liu, Y. (2022), A group consensus decision making based sustainable supplier selection method by combing DEMATEL and VIKOR. Journal of Intelligent & Fuzzy Systems, 42(3): 2595-2613
  • Zandkarimkhani, S., Amiri, M., Mousavi, S.M.H., (2022), A hybrid multi-criteria decision making method for sustainable supplier selection: a case study. International Journal of Management and Decision Making, 21(2), 113-128.
  • Göncü, K.K., Çetin, O., (2022), A Decision Model for Supplier Selection Criteria in Healthcare Enterprises with Dematel ANP Method. Sustainability, 14(21), 13912.
  • Rahardjo, B., Wang, W., Lo, S., Chou, J., (2023), A Hybrid Multi-Criteria Decision-Making Model Combining DANP with VIKOR for Sustainable Supplier Selection in Electronics Industry. Sustainability, 15(5), 4588.
  • Tadić, S., Zečević, S. and Krstić, M. (2014). “A novel hybrid MCDM model based on fuzzy DEMATEL, fuzzy ANP and fuzzy VIKOR for city logistics concept selection” Expert Systems with Applications, 41(18): 8112-8128.
  • Tian, W. and Xu, L. (2011). “A hybrid fuzzy dematel-vikor method for product concept evaluation” Advanced Materials Research, 186: 230-235.
  • Khodadadi, E. and Aghabeigi, M. (2018). “A novel hybrid mcdm approach based on fuzzy dematel, anp, and fuzzy vikor for selecting the best project managers” International Journal of Information Technology Project Management, 9(2), Doi: 4018/IJITPM.2018040103
  • Wu, W. (2008). “Choosing knowledge management strategies by using a combined ANP and DEMATEL approach,” Expert Systems with Application, 35: 828–835.
  • Jassbi, J., Mohamadnejad, F. and Nasrollahzadeh, H. (2011). “A Fuzzy DEMATEL framework for modeling cause and effect relationships of strategy map” Expert Systems with Application, 38:5967–5973.
  • Wu, S., Liu, H. and Wang, L. (2016). “Hesitant fuzzy integrated MCDM approach for quality function deployment : a case study in electric vehicle” International Journal of Production Research, 55)15(: 4436–444.
  • Opricovic, S. (2011). “Fuzzy VIKOR with an application to water resources planning” Expert Systems with Application, 38)10(: 12983–12990.